Tarihi tarihçilerden öğrenmek zorundayız ama o tarihçiler de hemen her zaman başka tarihçilerin ve nihayette kendi dönemini gözlemleyen insanların önermelerini takip ediyorlar. Bu kişilerin hepsinin birden ön yargısız olma, bilerek ya da bilmeyerek yaşanmış olanı çarpıtmama ihtimali ise epeyce zayıf. Bu durumda tarih karmaşık bir geçmişten, bizim kulağımıza uygun gelen, anlaşılır ve mantıklı bir 'hikâye' oluşturmaya dönüşüyor. Tarihçinin namusu, eldeki olgu ve bilgilerin hiç birini dışarıda bırakmayacak ve onları bilinçli olarak manipüle etmeyecek bir anlatı ile sınırlı.

Yapabileceğimiz şeylerden biri, bu tarihsel söylerin apaçık olguları bize ulaşmış bilgiler çerçevesinde

Ele alıp almadıklarına bakmak. İçsel tutarlılığı sağlamak uğruna gerçekliği göz ardı etmek veya çarpıtmak türü yollara girip girmediklerini sınamak…

1915 Ermeni tehcirine ilişkin olarak da en azından 3 temel soru var.